Kiedy mowa o zdrowym stylu życia, najczęściej skupiamy się na witaminach, białku, błonniku czy nawodnieniu. Tymczasem równie ważną – choć często pomijaną – rolę w utrzymaniu zdrowia odgrywają minerały. To właśnie one uczestniczą w setkach procesów biologicznych, które zachodzą w naszym organizmie każdego dnia. Ich niedobory mogą mieć poważne konsekwencje, mimo że często pozostają niewidoczne aż do momentu pogorszenia samopoczucia.
Czym są minerały i jakie pełnią funkcje?
Minerały (https://biowen.eu/mineraly/) to nieorganiczne pierwiastki, które – choć występują w niewielkich ilościach – są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W przeciwieństwie do witamin, nie są one wytwarzane w ciele człowieka i muszą być dostarczane z zewnątrz – w diecie lub w postaci suplementów.
Pełnią kluczowe role m.in. w:
- przewodnictwie nerwowym i funkcjonowaniu mięśni,
- budowie kości i zębów,
- regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej,
- produkcji hormonów, enzymów i czerwonych krwinek,
- prawidłowej pracy serca i układu odpornościowego.
Makroelementy i mikroelementy – co musisz o nich wiedzieć?
Minerały dzielimy na dwie główne grupy:
- Makroelementy, których potrzebujemy w stosunkowo większych ilościach. To m.in. wapń, magnez, potas, sód, fosfor.
- Mikroelementy (pierwiastki śladowe), których zapotrzebowanie jest mniejsze, ale ich rola nie mniej istotna – należą do nich m.in. cynk, żelazo, miedź, mangan, selen, chrom, jod.
Niedobory tych elementów prowadzą do zaburzeń funkcjonowania organizmu.
Najczęstsze niedobory i ich skutki
Współczesna dieta, uboga w świeże produkty i oparta na żywności przetworzonej, sprzyja niedoborom wielu minerałów. Oto kilka najczęstszych:
- Magnez – jego brak może objawiać się skurczami mięśni, zmęczeniem, drażliwością, problemami ze snem i koncentracją.
- Żelazo – niedobór prowadzi do anemii, bladości skóry, chronicznego zmęczenia i obniżonej odporności.
- Cynk – ważny dla skóry, odporności i gojenia ran. Jego brak osłabia barierę immunologiczną i wpływa na kondycję włosów i paznokci.
- Potas – reguluje ciśnienie krwi i pracę mięśni. Niedobór może wywołać osłabienie, zaburzenia rytmu serca lub jego skurcze.
- Wapń – jego niedostatek zwiększa ryzyko osteoporozy, może prowadzić do zaburzeń przewodzenia nerwowego i skurczów mięśni.
Warto zaznaczyć, że niektóre grupy – np. seniorzy, kobiety w ciąży, sportowcy czy weganie – są szczególnie narażone na niedobory.
Skąd czerpać minerały?
Najlepszym źródłem minerałów jest dobrze zbilansowana dieta. Kluczowe grupy produktów to:
- zielone warzywa liściaste (np. szpinak, jarmuż – źródło magnezu i żelaza),
- rośliny strączkowe i orzechy (magnez, cynk, selen),
- produkty pełnoziarniste,
- ryby morskie, jaja, nabiał (wapń, fosfor, jod),
- woda mineralna – zawiera m.in. wapń, magnez, sód.
W sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania lub trudności w pokryciu potrzeb z pożywienia, warto sięgnąć po dobrej jakości suplementy. Istotna jest jednak forma chemiczna danego pierwiastka – np. cytrynian magnezu przyswaja się lepiej niż jego tlenek.
Minerały nie bez powodu nazywane są „niewidzialnymi bohaterami zdrowia”. Choć rzadziej pojawiają się na pierwszym planie niż witaminy, to właśnie minerały odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowego działania organizmu. Warto dbać o ich codzienne dostarczanie – zarówno w diecie, jak i, gdy potrzeba, w formie dobrze dobranej suplementacji.
